Hội thảo nhằm đánh giá thực trạng, chia sẻ kinh nghiệm và đề xuất các kiến nghị thiết thực phục vụ hoàn thiện thể chế, hoàn thành chuyển đổi tài khoản thu phí theo lộ trình, thúc đẩy thanh toán không dùng tiền mặt theo chỉ đạo của Chính phủ. Thứ trưởng Bộ Xây dựng Lê Anh Tuấn, Phó cục trưởng Cục Đường bộ Việt Nam đã tham dự Hội thảo.
Hội thảo là diễn đàn trao đổi chuyên sâu giữa các cơ quan quản lý nhà nước về GTVT, Ngân hàng Nhà nước, các nhà cung cấp dịch vụ thu phí, các nhà cung cấp dịch vụ trung gian thanh toán, người dân, doanh nghiệp nhằm đánh giá thực trạng, tổng kết, chia sẻ kinh nghiệm và đề xuất các kiến nghị thiết thực phục vụ hoàn thiện thể chế, hoàn thành chuyển đổi tài khoản thu phí theo lộ trình, thúc đẩy thanh toán không dùng tiền mặt theo chỉ đạo của Chính phủ.
Theo Nghị định 119/2024/NĐ-CP, trước ngày 1-10-2025, chủ phương tiện phải hoàn thành chuyển đổi tài khoản thu phí thành tài khoản giao thông kết nối với phương tiện thanh toán không dùng tiền mặt của chủ phương tiện như ví điện tử, thẻ visa, tài khoản ngân hàng. Nếu không thực hiện, chủ phương tiện sẽ không thể lưu thông được qua trạm thu phí.
Như vậy, chỉ còn chưa đầy 2 tháng nữa là đến hạn chót để chủ phương tiện bắt buộc phải chuyển đổi.
Tuy nhiên, theo các nhà cung cấp dịch vụ thu phí không dừng (ETC), đến thời điểm hiện nay mới có từ 30 - 50% trong tổng số chủ phương tiện ô tô đã thực hiện chuyển đổi.
Thứ trưởng Bộ Xây dựng Lê Anh Tuấn, phát biểu tại Hội thảo.
Phát biểu tại Hội thảo Thứ trưởng Bộ Xây dựng Lê Anh Tuấn cho biết: Sau gần 10 năm triển khai, hệ thống thu phí điện tử không dừng (ETC) đã bao phủ 100% các trạm thu phí trên toàn quốc, với hơn 6,3 triệu phương tiện đã dán thẻ và mở tài khoản thu phí. Việc áp dụng ETC đã mang lại nhiều lợi ích: rút ngắn thời gian qua trạm, giảm ùn tắc, minh bạch hóa nguồn thu, và tạo thói quen văn minh khi tham gia giao thông.
Tuy nhiên, để tiến tới một hệ sinh thái thanh toán điện tử giao thông đồng bộ, Luật Đường bộ và Nghị định 119/2024/NĐ-CP đã quy định việc chuyển đổi từ tài khoản thu phí sang tài khoản giao thông kết nối với phương tiện thanh toán không dùng tiền mặt. Điều này mở ra khả năng thanh toán đa dịch vụ – từ phí đường bộ, phí đỗ xe, phí sân bay, cảng biển, đến phí đăng kiểm – chỉ với một tài khoản duy nhất.
Theo lộ trình, trước ngày 1/10/2025, tất cả chủ phương tiện phải hoàn tất việc chuyển đổi này. Nếu không, tài khoản giao thông sẽ không có tiền để lưu thông qua các trạm thu phí. Đây là một thay đổi lớn, đòi hỏi sự phối hợp đồng bộ giữa các cơ quan quản lý nhà nước, ngành ngân hàng, các nhà cung cấp dịch vụ thu phí và các đơn vị trung gian thanh toán.
Thứ trưởng nhấn mạnh, Hội thảo hôm nay là dịp để chúng ta cùng: Tăng cường truyền thông chính sách, làm rõ các quy định, lợi ích và cách thức chuyển đồi từ tài khoản thu phí sang tài khoản giao thông kết nối với phương tiện thanh toán không dùng tiền mặt; Trao đổi, chia sẻ khó khăn, vướng mắc trong quá trình triển khai; Đề xuất các giải pháp để bảo đảm tiến độ chuyển đổi, đồng thời nâng cao trải nghiệm và quyền lợi của người dân, doanh nghiệp. Để những văn bản quy phạm pháp luật đi vào cuộc sống, trong quá trình xây dựng, sửa đổi chính sách, Bộ Xây dựng luôn lắng nghe và tiếp thu những ý kiến đóng góp thiết thực của người dân, doanh nghiệp. Quốc hội đã thông qua Luật Đường bộ, Chính phủ đã ban hành Nghị định 119/2024 với nhiều quy định mới về phát triển hệ thống giao thông thông minh và thanh toán điện tử trong giao thông đường bộ.
"Hội thảo do Báo Xây dựng tổ chức ngày hôm nay là một kênh thông tin quan trọng để Bộ Xây dựng tiếp tục tiếp thu những ý kiến đóng góp quý báu của các đại biểu. Bộ Xây dựng sẽ luôn đồng hành tháo gỡ những khó khăn, vướng mắc của người dân, doanh nghiệp trong quá trình thực hiện, giúp thúc đẩy việc chuyển đổi tài khoản giao thông đúng tiến độ, góp phần hiện đại hóa hạ tầng thanh toán trong lĩnh vực giao thông vận tải" Thứ trưởng khẳng định.
Theo ông Tô Nam Toàn, Trưởng phòng Khoa học công nghệ - Môi trường và Hợp tác Quốc tế, Cục Đường bộ Việt Nam, tại Luật Đường bộ quy định riêng một điều về thanh toán điện tử giao thông đường bộ (Điều 43). Cụ thể, gồm thanh toán các loại phí, giá, tiền dịch vụ liên quan đến hoạt động giao thông của phương tiện giao thông đường bộ thông qua tài khoản giao thông.
Ông Tô Nam Toàn, Trưởng phòng Khoa học công nghệ - Môi trường và Hợp tác Quốc tế, Cục Đường bộ Việt Nam nói về tài khoản giao thông.
Nghị định 119 có hiệu lực từ ngày 1-10-2024 để triển khai quy định của Luật Đường bộ, đã hình thành khái niệm về tài khoản giao thông. Theo đó, tài khoản giao thông là tài khoản không có tiền, chỉ bao gồm các thông tin để xác định đối tượng thanh toán, xác định số tiền phải thanh toán. Để thực hiện thanh toán, tài khoản giao thông phải được kết nối với phương tiện thanh toán không dùng tiền mặt.
Về mô hình triển khai thanh toán điện tử giao thông đường bộ, ông Toàn cho biết Bộ Xây dựng đã triển khai xây dựng hệ thống quản lý cơ sở dữ liệu (CSDL) thanh toán điện tử GTĐB (gồm Thông tin tài khoản giao thông (TKGT) và Thông tin giao dịch thanh toán điện tử GTĐB) để chia sẻ cho các nhà cung cấp dịch vụ trong lĩnh vực không do Bộ quản lý.
Đối với lĩnh vực Bộ Xây dựng quản lý sẽ giữ nguyên phương thức triển khai như hiện nay. Trong đó, tài khoản thu phí = tài khoản giao thông + phương tiện thanh toán không dùng tiền mặt; Nhà cung cấp dịch vụ thu phí = Nhà cung cấp dịch vụ thanh toán tiền sử dụng đường bộ.
Thông tin TKGT được ví như tài khoản định danh phương tiện gồm: Số TKGT, ngày mở TKGT; Thông tin chủ TKGT (có thể là cá nhân hoặc tổ chức); Thông tin phương tiện gắn thẻ đầu cuối; Thông tin thẻ đầu cuối; Thông tin phương tiện thanh toán không dùng tiền mặt.
Theo ông Toàn, nhà cung cấp dịch vụ thanh toán tiền sử dụng đường bộ có nhiệm vụ mở TKGT cho chủ phương tiện ngay lần đầu gắn thẻ đầu cuối.
TKGT phải được kết nối với một phương tiện thanh toán không dùng tiền mặt theo quy định của pháp luật ngân hàng để thực hiện thanh toán điện tử GTĐB.
Mỗi TKGT có thể sử dụng để chi trả cho nhiều phương tiện nhưng mỗi phương tiện chỉ được liên kết và nhận thanh toán từ một TKGT duy nhất.
Theo ông Tô Nam Toàn, chủ phương tiện phải đảm bảo đủ tiền trong phương tiện thanh toán được kết nối với TKGT khi thực hiện thanh toán điện tử GTĐB. Nếu không sẽ không được đi qua trạm thu phí trên đường cao tốc hoặc phải sử dụng làn thu phí hỗn hợp tại trạm thu phí đường bộ.
Tài khoản này có thể được khóa theo đề nghị của chủ TKGT hoặc theo yêu cầu bằng văn bản của cơ quan có thẩm quyền theo quy định của pháp luật.
Về lộ trình triển khai, ông Tô Nam Toàn cho biết, từ ngày 1-10-2024 khi Nghị định có hiệu lực đến ngày 1-10-2025, chủ phương tiện phải thực hiện chuyển đổi tài khoản thu phí sang TKGT kết nối phương tiện thanh toán.
Từ 1-10-2024 đến 1-7-2026 thực hiện duy trì hình thức thu phí dịch vụ sử dụng đường bộ theo hình thức điện tử không dừng. NCC dịch vụ thanh toán GTĐB và NCC dịch vụ thanh toán tiền sử dụng đường bộ triển khai kết nối hệ thống điều hành và trung tâm dữ liệu để kết nối, chia sẻ thông qua TKGT.
Và từ 1-7-2026 chính thức vận hành hệ thống CSDL thanh toán điện tử GTĐB.
