Văn hóa đọc – Gốc rễ của tri thức
Từ ngàn đời nay, sách luôn được xem là kho tàng tri thức vô giá của nhân loại. Những trang sách mở ra cả một thế giới tri thức rộng lớn, giúp con người vượt qua ranh giới của không gian và thời gian, tiếp cận với những tư tưởng, giá trị nhân văn, thành tựu khoa học và kinh nghiệm sống quý báu. Văn hóa đọc chính là biểu hiện của một xã hội coi trọng học tập, coi trọng sự phát triển trí tuệ và nhân cách.
Ở Việt Nam, Chủ tịch Hồ Chí Minh là một tấm gương sáng về tinh thần ham đọc, ham học. Người đã từng dạy: "Bất cứ ở đâu, bất cứ lúc nào, có thể đọc được là tôi đọc". Văn hóa đọc vì thế không chỉ dừng lại ở hành động đọc sách mà còn bao gồm ý thức học tập suốt đời, hình thành nên một thế hệ công dân có trách nhiệm, biết suy nghĩ độc lập và có khả năng sáng tạo.
Thực trạng văn hóa đọc hiện nay
Trong những năm gần đây, với sự phát triển mạnh mẽ của công nghệ thông tin và sự xuất hiện tràn lan của các loại hình giải trí trực tuyến, thói quen đọc sách, đặc biệt là đọc sách giấy, đang có dấu hiệu giảm sút, nhất là trong giới trẻ. Nhiều người dành phần lớn thời gian để lướt mạng xã hội, xem video ngắn thay vì đầu tư thời gian cho việc đọc những cuốn sách chất lượng.
Tuy nhiên, cũng cần nhìn nhận một cách tích cực rằng, công nghệ cũng đang mở ra nhiều cơ hội mới cho việc phát triển văn hóa đọc. Việc đọc sách điện tử, nghe sách nói, tham gia các câu lạc bộ đọc sách online đang ngày càng phổ biến. Điều quan trọng là phải biết chọn lọc nội dung phù hợp, nâng cao chất lượng đọc và nuôi dưỡng thói quen đọc bền vững.
Xây dựng và lan tỏa văn hóa đọc – Trách nhiệm của toàn xã hội
Xây dựng văn hóa đọc là một quá trình lâu dài, đòi hỏi sự vào cuộc đồng bộ của gia đình, nhà trường và toàn xã hội. Trong đó: Gia đình là môi trường đầu tiên nuôi dưỡng tình yêu sách. Việc cha mẹ thường xuyên đọc sách cùng con, dành không gian và thời gian cho việc đọc chính là nền tảng hình thành thói quen tốt này; Nhà trường cần đổi mới phương pháp giảng dạy, khuyến khích học sinh đọc sách ngoài sách giáo khoa, tổ chức các hoạt động như “Ngày hội đọc sách”, “Thư viện thân thiện” để học sinh thấy việc đọc là một trải nghiệm thú vị; Xã hội cần có những chính sách hỗ trợ ngành xuất bản, phát triển hệ thống thư viện công cộng, đẩy mạnh phong trào đọc sách trong cộng đồng, đặc biệt ở vùng sâu, vùng xa, miền núi, hải đảo.
Hưởng ứng Ngày Sách và Văn hóa đọc Việt Nam
Ngày 21/4 hàng năm được chọn là Ngày Sách và Văn hóa đọc Việt Nam – một dịp ý nghĩa để tôn vinh giá trị của sách, người làm sách và khơi dậy niềm đam mê đọc sách trong cộng đồng. Các hoạt động như hội sách, tọa đàm tác giả – bạn đọc, trao đổi sách cũ, ra mắt sách mới… đã và đang góp phần làm sống dậy không gian văn hóa đọc trong đời sống xã hội.
Trong thời đại công nghiệp hóa, hiện đại hóa đất nước, văn hóa đọc càng cần được quan tâm đúng mức. Bởi vì chỉ có tri thức mới là con đường bền vững đưa con người và quốc gia vươn tới sự phát triển toàn diện, nhân văn và bền vững.
